w toku
W centrum uwagi dla „ucieczki od pracy ku czynom“* jest naszym zdaniem kooperacja i samostanowienie. Te pojÄ™cia zagarnÄ…Å‚ dla siebie oczywiÅ›cie już dawno neoliberalny management, ale nigdy nie chodziÅ‚o o to, że „etatowi wolni”** dostanÄ… w swe rÄ™ce moc decyzyjnÄ… czy Å›rodki produkcyjne. Podczas naszych prac podjÄ™liÅ›my próbÄ™ sprecyzowania pojęć kooperacja i samostanowienie. W toku pracy zarysowaÅ‚o nam siÄ™ kilka zasadniczych pytaÅ„.
Czy struktury oparte na kooperacji mogą przetrwać w gospodarce rynkowej bez sprzeniewierzenia się swoim pryncypiom?
Czy są one w stanie zaproponować własne pojęcie pracy?
Jak można ustanowić miejsce pracy, w którym nie pracuje siÄ™ wedÅ‚ug normatywnych struktur spoÅ‚eczeÅ„stwa opartego na pracy?
Ile autonomii daje praca oparta na samostanowieniu?
Jak rozumieć pracÄ™ opartÄ… na samostanowieniu w spoÅ‚eczeÅ„stwie, w którym od każdego wymaga siÄ™ bycia przedsiÄ™biorcÄ… siebie samego?
Czy w zindywidualizowanym społeczeństwie można rozwijać struktury oparte na solidarności?
Co oznacza praca w ruchu społecznym?
Czego należy się domagać, jeśli odrzuca się opcję pełnego zatrudnienia i państwa opiekuńczego?
Czy potrafimy myśleć o wynagrodzeniu w oderwaniu od efektywności?
Czy na podstawie bezwarunkowego wynagrodzenia zasadniczego można osiągnąć radykalne zmiany w społeczeństwie, czy ten postulat jest zbyt płytki?
Po pierwszej fazie, podczas której zajmowaliÅ›my siÄ™ strukturami kooperacyjnymi we WÅ‚oszech oraz grupami artystycznymi i politycznymi we Francji, uznaliÅ›my za naturalne, by poszerzyć nasze prace o nauczanie oparte na samostanowieniu.
Czym jest wolna szkoła?
Jak dzieci uczą się uczyć w oparciu o samostanowienie?
ZainteresowaÅ‚y nas specyficzne strategie przyswajania wiedzy o swojej pracy przez grupy biorÄ…ce udziaÅ‚ w projekcie. TÅ‚o wspóÅ‚pracy, które wÅ‚Ä…czamy do dyskusji znajduje siÄ™ w sytuacji ambiwalentnej. Co dotyczy zarówno antymafijnej struktury kooperacyjnej na Sycylii, jak też kolektywu artystów czy wolnych szkóÅ‚. ZdaliÅ›my sobie sprawÄ™, że kluczowe hasÅ‚a lewicy jak np. samostanowienie nie tylko już siÄ™ wyczerpaÅ‚y, ale może wrÄ™cz sÄ… przeceniane, a gdy przyjmie siÄ™ globalnÄ… perspektywÄ™, to chodzi o problemy uprzywilejowanej mniejszoÅ›ci. Film nasz rozumiemy jako pracÄ™ badawczÄ… i próbÄ™ przedyskutowania tych ambiwalencji, a nie jako obraz propagandowy na rzecz projektów alternatywnych.
Jeżeli efektem spotkań z uczestnikami i uczestniczkami będzie pewna wartość dodana wynikająca z autorefleksji, nowych praktyk czy przyjaźni, wtedy uznamy projekt za sukces.
Zadaniem filmu jest udokumentowanie poprzez seriÄ™ dialogów pewnego ciÄ…gu wywiadów. Każdy z uczestników/czek bierze udziaÅ‚ w dwóch wywiadach, najpierw z pozycji pytajÄ…cego, by nastÄ™pnie przejąć pozycjÄ™ odpowiadajÄ…cego. Podczas pierwszej rozmowy dochodzimy z rozmówcÄ…/czyniÄ… A do B, by potem rozmówca/czyni B podróżowaÅ‚a z nami do C. Celem jest, by wywiad rozwinÄ…Å‚ siÄ™ w otwartÄ… rozmowÄ™, przy czym zajmowane pozycje nie sÄ… z góry ustalone. Wszystkie rozmowy sÄ… filmowane.
Pierwsza kamera sÅ‚uży peÅ‚nym ujÄ™ciom ukazujÄ…cym caÅ‚ość sytuacji w jej caÅ‚kowitym czasie trwania i wraz ze wszystkimi uczestnikami. DrugÄ… kamerÄ…, która bÄ™dzie odpowiednio widoczna w ujÄ™ciu caÅ‚kowitym, bÄ™dziemy filmować zbliżenia i szczegóÅ‚y. Wywiady bÄ™dÄ… poÅ‚Ä…czone ze sobÄ… i jednoczeÅ›nie od siebie odgraniczone poprzez codzienne obserwacje pracujÄ…cego spoÅ‚eczeÅ„stwa. Na zakoÅ„czenie projektu film zostanie zaprezentowany podczas pokazów publicznych w miejscach jego powstawania.
* z John Holloway: Zmieniaj świat bez przejmowania władzy
** "Die festen Freien" dosÅ‚ownie. "etatowi wolni" (od wolnych zawodów – przyp. tÅ‚umacza). SÄ… to osoby, które w procesie planowania zatrudnienia sÄ… brani pod uwagÄ™ na tej samej zasadzie co pracownicy etatowi i w ten sam sposób pracujÄ…, ale pracodawca nie opÅ‚aca za nich skÅ‚adek ubezpieczenia spoÅ‚ecznego, nie przysÅ‚uguje im urlop, a umowa z nimi może zostać w prosty i nieskomplikowany sposób wypowiedziana (polski odpowiednik – „samozatrudnienie”). Szczególnie czÄ™sto taki rodzaj stosunku pracy wystÄ™puje w telewizji i radio i jest on wynikiem liberalizacji i uelastycznienia runku pracy zgodnie z zasadami neoliberalizmu.